De bewoner gerust stellen

Dag beste lezers

Vandaag een verhaal 'uit het leven gegrepen'.

Wie van ons heeft een soort afkeer van ziekenhuizen, dokters, tandartsen, ...?
Wie van de kinderen zijn bang van een persoon in een witte schort?
Welke associaties maken we als we iemand handschoenen zien aantrekken?

Inderdaad iedereen heeft dit wel een beetje. Zowel u als ik gaan niet graag bij de tandarts uit schrik voor pijn of een prik.
Kinderen, maar ook ouderen hebben een soort argwaan van personen in een witte schort.
Natuurlijk kan de witte schort een soort vertrouwen opwekken, omdat ze jou zien als een dokter.
Toch hebben veel ouderen last van angst. Angst omdat ze jou niet kennen of herkennen.
Angst omdat de handelingen allemaal veel te snel gaan. Angst voor het onbekende, enzovoort...

Tijdens het zorg/wasmoment maken wij gebruik van handschoenen voor de hygiëne. Daar heb je  die associaties die we leggen in ons hoofd.
Handschoenen = witte schort = dokter = er gaat iets gebeuren = angst
Om deze reden probeer ik mijn handschoenen steeds aan te trekken uit het zicht van de bewoner.
Ofwel juist voor ik de kamer betreedt ofwel draai ik me om zodat de bewoner de handeling niet ziet.
Het aantrekken van handschoenen wekt onrust op. Dit is iets wat ik heb geleerd doorheen mijn loopbaan.

Dit verhaal gaat niet enkel over handschoenen, maar over alle handelingen die onrust zouden kunnen opwekken.
Doe alles op tempo van de bewoner en leg alles haarfijn uit wat er gebeuren zal.

Bespreek in team welke handelingen onrust of angst opwekken en zoek naar een passende oplossing.
Zo reflecteer je elke dag opnieuw over jullie handelen.

Nog een fijne week!

Groetjes,
De Welzijnswerker

Lekker niets doen

Dag beste lezers

Na een maand afwezigheid door privé-redenen zijn we er terug met verhalen van De Welzijnswerker. Ik hoop jullie opnieuw te kunnen plezieren met mijn verhalen over de zorg en kwaliteit van leven van personen met dementie/beperking/grote zorgnood. Mijn beste wensen en een goede gezondheid voor 2016!

Soms wordt er met kritische ogen gekeken wanneer bewoners gewoon de in de woonkamer zitten tijdens de namiddag. Sommige slaan een babbeltje, andere wandelen door de gangen en nog andere bewoners doen een (na)middagdutje in de relaxzetel.

Zowel begeleiders als familie kunnen hier niet goed mee overweg, want "er is niets te doen".
Ik wil hier toch even op reageren.

Op sommige dagen vraag ik aan de bewoners of willen deelnemen aan de gymnastiek. Ik weet dat je meestal het omgekeerde antwoord krijgt, dat je zelf zou willen, wanneer je vragen stelt aan personen met dementie en daarom zeg ik ook meestal: "Kom we gaan gymnastiek doen!"
Op deze momenten kan ik soms van een kale reis terugkomen. De bewoners hebben geen zin om deel te nemen aan gymnastiek. Ik zoek dan achter een andere activiteit dat bewoners wel willen doen. Dit lukt meestal, maar ook niet altijd. Op sommige dagen hebben bewoners gewoon totaal geen zin om iets te doen. Ze willen rusten, zich in stilte bezighouden of gewoonweg praten met elkaar met daarbij een goeie tas koffie.
Dit is mijn ervaring tijdens het jaar als het gaat over deelname aan een activiteit.

Soms is het echt moeilijk om bewoners ervan te overtuigen om deel te nemen, maar dat ervaren andere collega's of familie niet. Daarom wil ik langs deze weg begrip vragen wanneer er geen activiteit is op aan namiddag. Jij en ik hebben ook dagen waarbij je denkt: "En nu doe ik niets meer". Denk maar aan het 'op-reis-gevoel'. Lekker lui nietsen in de zon. Voor bewoners in een WZC heeft dit een andere invulling. "Lekker lui nietsen in de woonkamer".

Bron: pixabay.com

Het is zeker geen erg als bewoners eens niets doen. Ze hebben een leven achter zich van werken en actief zijn en nu zijn ze op rust...in het rusthuis... Ze verdienen ook deze rust in dit huis. Je moet, liefst alle dagen, iets aanbieden van activiteit, maar een dag die de bewoners iets passiever beleven moet kunnen. Het is daarom ook niet steeds de fout van diegene die de activiteiten verzorgd. Soms is het gewoonweg de wil van de bewoner.

Nog een fijne week!

Groetjes,

De Welzijnswerker

Detailzorg

Dag beste lezers

Zorg is heel belangrijk voor onze bewoners. Detailzorg daarentegen wordt vaak over het hoofd gezien.
Nochtans is deze zorg het zichtbaarst...

Lange (vuile) nagels, een mond met etensresten, verward haar, een vlek op de bloes, ...

Herken je deze zaken? Denk je soms: “we zullen morgen wel andere kledij aantrekken” en denk je dat het niet zo erg is de persoon met een vuil hemd te laten rondlopen? Dan ben je eerlijk gezegd niet zo goed bezig.

Naast de ochtend/avondzorg is detailzorg heel belangrijk. Deze zorg duurt een hele dag door.
Zorg ervoor dat je na elke maaltijd de bewoner iets aanbiedt om zijn/haar mond en handen af te vegen. Wat zeker al uit den boze is om het servet rond de nek van de bewoner te laten hangen. Heeft de bewoner gedaan met eten --> doe het servet uit!
De bril is net als een hoorapparaat een cruciale factor voor goede communicatie en voor de beleving van de persoon.
Zorg daarvoor dat alle apparaten en hulpmiddelen steeds schoon en bruikbaar zijn. Kuis een bril, reinig het oordapparaat, zorg dat het zit-materiaal (bv. een rolstoel, zetel met voorzettafel, ...) steeds ontdaan is van etensresten en bacteriën.

Bron: elle.be

Ook al zijn het wassen van de voeten en mondzorg een basiszorg, toch worden ze vaak over het hoofd gezien, want wat je niet ziet, daar is geen probleem mee.
Een uitgangspunt dat totaal verkeerd is. Voeten en mond/tanden zijn zelfs één van de belangrijkste aandachtspunten. Een mens loopt dag in dag uit op zijn voeten. Deze moeten dus goed verzorgd worden.
Een goede mondzorg bepaalt in grote mate of een persoon al dan niet sneller ziek wordt dan een persoon waarbij de mondstatus slecht is.

Let op elk detail gedurende de hele dag!

Nog een prettige week!

Groetjes,

De Welzijnswerker

Lekker lang uitslapen

Dag beste lezers!

De echte zomerdagen zijn nu voorbij denk ik. Binnen een kleine maand wordt de tijd een uur teruggedraaid, dagen worden korter en het is sneller donker.

Van de komende periode word je sowieso iets minder happy. En toch... De herfst en winter is ook een mooie periode met de gezellige feestdagen, mooie landschappen en frisse wandelingen.

Ook gaan er vele lichtjes aanspringen, want de dagen worden korter. Dit heeft ook invloed op de bewoners. Het is om 17u al pikdonker buiten en daardoor denken vele mensen dat het tijd is om te gaan slapen.

Dat slapen is voor vele bewoners nodig. Ik merk 's ochtends op mijn dienst dat sommige bewoners het moeilijk hebben met ontwaken. Sommige vragen dan ook om nog even te blijven liggen.
Uit ervaring leer je dan ook wie van de bewoners je eerst wekt en wie later. Dit is heel belangrijk om te weten en om af te spreken in je team.
Het is een belangrijk punt als je spreekt over de kwaliteit van leven, namelijk zelfbeschikking. De bewoners kiezen zelf om langer te slapen.

Bron: deliveringhappiness.com/

Sommige bewoners willen eens heel lang uitslapen. Deze weigeren 's morgens om te ontbijten en zelfs om zich te laten verzorgen. Ze willen enkel...slapen. Ik kan ze persoonlijk geen ongelijk geven. Ik slaap bijna wekelijks uit op zondag en waarom zou een bewoner van een woon- en zorgcentrum hier geen recht op hebben?
Wanneer ik later in een WZC zou wonen zouden de begeleiders er namelijk ook moeten mee rekening houden dat ik eens per week wil uitslapen.
Je kan denken: "Het is niet gezond om het ontbijt over te slaan en zich niet te laten verzorgen", maar hier is altijd een mouw aan te passen. Eens per week een maaltijd overslaan is volgens mij niet erg. Wat de verzorging betreft, kan de bewoner na de middag nog verzorgd worden en eventueel een relaxatiebad krijgen om er helemaal een lui dagje van te maken?!

Ik ben alvast voorstander dat bewoners het recht hebben om eens per week te weigeren om op te staan.
Wanneer mensen dagelijks het ontbijt overslaan of zich niet willen laten verzorgen wordt het natuurlijk problematisch, dit zowel voor de bewoners als (de planning van) de begeleiders. Alles is tijdsgebonden in een WZC. Wanneer dit niet zou zijn, zou dit niet haalbaar zijn met het aantal werkuren en 'het beperkte aantal' werknemers (want het is nog altijd crisis in de zorgsector).

Denk er dus aan dat er in jouw team ook een afspraak wordt gemaakt wie vóór het ontbijt verzorging krijgt en weet wie graag langer slaapt.

En... uitslapen is geen schande! Het moet kunnen!

Nog een prettige week!

Groetjes,

De Welzijnswerker

Tip 3: Zit het juist?

Dag beste lezers!

Deze week terug een nieuwe tip!

Dit keer heb ik het over 'verschoond worden'. Bij zorgbehoevende personen komt het voor dat de persoon incontinent is.
Bij het verschonen is het belangrijk dat je oplet dat alles 'juist zit'.

Voor het comfort van de bewoner let je er op dat de luier mooi in de liesplooi zit. Het incontinentiemateriaal mag ook niet te hoog of te laag zitten.
Vooraleer je de luier aandoet meet je best tot waar de luier ongeveer moet komen (iets boven de heup). Niets is zo ongemakkelijk als een te kleine broek/luier. Een te grote luier is ook niet praktisch (zeker niet voor de begeleider :-) )
Voor je de luier of inlegger bij de persoon aanbrengt plooi deze dan eerst doormidden. De luier zal zo sneller en makkelijker goed zitten.
Bij bewoners die geen mixie-training (op afgesproken tijdstippen naar toilet begeleiden) krijgen, maar niet beschikken over een goede fijne motoriek controleer je doorheen de dag best of de luier/inlegger nog goed zit.
Sommige bewoners draaien de inlegger helemaal om en dan schiet het het doel voorbij.

Bron: medicalfacts.nl

Bewoners die incontinentiemateriaal dragen kunnen ook kwaaltjes ondervinden zoals roodheid in de liezen. Dit is nog een reden om steeds te controleren dat alles correct is aangebracht, maar dat je als begeleider ook de huid dagelijks inspecteert. De ene persoon is de andere niet en iedereen reageert anders op een bepaalde stof.

Last but not least... Zorg dat het incontinentiemateriaal niet te los, maar ook zeker niet te strak zit. Plak de luier niet zodanig vast dat de bewoner zijn/haar bloed wordt afgespannen.

Zit alles juist? Dan zit jij juist!

Groetjes,

De Welzijnswerker

Ik vergeet, maar ik weet

Dag beste lezers!

Afgelopen maandag was het wereld Alzheimerdag. Een dag om even stil te staan bij de ziekte die steeds jongere mensen overkomt.
Ik ben blij dat de media hier op heeft ingespeeld. Met een paar vermeldingen zowel op tv als op de radio kunnen we van een succes spreken. Ook het boek van Kathleen Aerts komt net op tijd. 'Voor altijd mijn mama' zal ik binnenkort zeker eens lezen!
Koppen heeft ook een uitzending gewijd aan dementie. Door tijdsgebrek heb ik deze nog niet kunnen bekijken. Een eigen kijk op deze uitzending volgt zeker op mijn blog.

Even stil staan bij Alzheimer en dementie. Eén dag op het jaar er extra aandacht aan schenken. Het is net als Allerheiligen waarbij we één maal per jaar met z'n allen naar het kerkhof gaan om onze overleden dierbaren te herdenken en extra aandacht te schenken aan de herinneringen die we hebben.

Net zoals bij Allerheiligen ben ik bij de dag van Alzheimer kritisch over het feit dat die dag iedereen aandacht schenkt aan de ziekte. Wanneer je herinneringen wil ophalen en aandacht schenken aan de overledenen, waarom ga je dan niet een paar keer per jaar naar het kerkhof, of wekelijks, ...?
Oké ik stel mijn standpunt wel radicaal, maar je voelt al waar ik naartoe wil gaan.

Sta niet één dag per jaar stil bij dementie, maar alle dagen!

Bron: medicaldeco

Je hebt verschillende facetten bij dementie. Er bestaat al zoveel informatie en toch weten we nog niet alles.

Het punt waar ik vandaag wil bij stilstaan is: "Ik vergeet, maar ik weet".

Personen met dementie vergeten. Ze vergeten dat hun ouders gestorven zijn, ze vergeten waar ze zijn, waar ze zich bevinden, hoe je iets moet gebruiken, ... soms vergeten ze zelfs hun eigen naam.
Personen met dementie vergeten alles rondom hen, maar dit gedrag stellen ze niet altijd. Ik word ongelukkig als mensen, personen met dementie aanzien als kinderen of slechter nog, als 'niets'.

Spreek daarom nooit over iemand die dementie heeft in hun bijzijn. Natuurlijk wordt dit nooit gedaan, ook in het dagelijkse leven is dit ongepast.
Wat ik eigenlijk wil duidelijk maken is dat het totaal fout is om te denken dat personen met dementie niet beseffen dat je over hen spreekt. Mensen vergeten veel, soms heel veel, maar ze voelen nog sneller dan iemand anders aan wanneer over hen gesproken wordt . Dit is ook zo bij personen met een beperking. Ik zal nooit iets zeggen of bespreken over iemand, wanneer deze persoon naast mij staat (tenzij de persoon het zelf mag horen natuurlijk). Je vertoont totaal asociaal gedrag wanneer je zo handelt. Personen met dementie weten nog veel, meer dan jij denkt en al veel meer dan ze zelf nog kunnen verwoorden.

Ik ben er rotsvast van overtuigd dat personen voelen wanneer je over hen aan het praten bent. Ga daarom voor besprekingen onder personeel naar een apart lokaal waar noch  bewoners noch familie  aanwezig zijn. Dit noemt men ook het beroepsgeheim. Het beroepsgeheim is trouwens een belangrijk iets. Let daarom waar en tegen wie je iets zegt, maar ook op welke manier je spreekt. Spreek met het nodige respect over iemand en hou het onder collega's en brief het aan de naaste familie.

Vergeet daarom niet dat ook jij weet!

Een prettige week!

Groetjes,

De Welzijnswerker

Dankbaarheid

Dag beste lezers!

Vandaag probeer ik een gevoel uit te drukken. Het gevoel van dankbaarheid van de mensen voor wie je dit werk doet.

Het valt niet zo vaak voor, maar soms bedanken personen met dementie of personen met een beperking jou, omdat je hen helpt.
Ik heb niet zo een goed gevoel bij deze eerste zin, want natuurlijk zijn mensen altijd dankbaar voor wat je doet, maar niet iedereen laat dit specifiek blijken.
Je ontvangt liefde en vriendschap van je bewoners en een dankjewel is nooit veraf. Toch doen we ook ons best bij personen die moeilijk gedrag stellen. Hierbij heb je soms het gevoel dat de mensen niet dankbaar zijn voor wat je doet, hoe je hen helpt. Deze gedachten moet je bannen! Personen stellen geen moeilijk gedrag omdat niet appreciëren dat je hen helpt, maar door allerhande factoren van buitenaf of door hun dementie/beperking.

De herinneringen die ik heb aan dankbaarheid van mijn bewoners, zijn samen met bewoners in de verzonken fase en bewoners met een zware meervoudige beperking.
Een dankjewel krijg je nog vaak te horen bij personen met een lichte dementeringsproblematiek of lichte beperking, maar bij personen met een zware problematiek is dit moeilijker.

Toch wil ik even een situatie schetsen van de dankbaarheid van deze personen tijdens de zorg en dagdagelijkse bezigheden.

Een bewoner in de verzonken fase stelt dagelijks moeilijk gedrag om zich te laten wassen. De persoon in kwestie houdt hier totaal niet van. Het is aan ons, de begeleiders, om creatief om te gaan
elke dag opnieuw. Een vertrouwd gezicht is hier onmisbaar! Ik nodigde de bewoner uit om naar de badkamer te gaan en zich te wassen. Al snel kreeg ik een negatieve reactie. Ik loste dit op door even met hem door de gangen te wandelen en over totaal iets anders te praten. Wanneer we na een tijdje aan zijn kamerdeur stonden, nodigde ik hem nogmaals uit en de bewoner wandelde binnen, rechtstreeks naar de badkamer.
Hij lachte naar mij. Stap voor stap legde ik hem uit wat we allemaal gingen doen. Ik maakte grapjes tijdens de zorg en hield steeds oogcontact. Ik volgde het tempo van de bewoner. Niet altijd even makkelijk in een woon -en zorgcentrum, want 24 uur is soms nog te weinig om de juiste zorg te geven die je zelf wil. De bewoner keek naar mijn mimiek, volgde mijn handelingen en stelde geen problematisch gedrag. Dit was al een overwinning op zich! Ik had de bewoner bijna aangekleed en hij gaf een klopje op mijn rug. Hij keek met doordringend aan, lachte een beetje, wreef op mijn arm en nam mijn hand vast. Hij kneep erin en wreef vervolgens nog eens over mijn rug.
Dit is het moment van dankbaarheid waarover ik sprak. Een moment om te koesteren voor je hele leven! De bewoner met probleemgedrag was gelukkig met de zorgen en uitte dit specifiek met deze gebaren.
Je voelde gewoon dat dit goed zat. Daarna was onze relatie nooit meer dezelfde. Wanneer ik de bewoner 's ochtends groet, lacht hij steeds naar mij. Het is een herkenning, maar voor mij ook een erkenning!

Dezelfde situatie maakte ik mee een aantal jaar geleden bij twee personen met een zware meervoudige beperking. Door hun verstandelijke beperking snappen deze mensen soms niet goed wat er van hen wordt verwacht. Ik zou geen mens zijn als mijn grens ook eens wordt overschreden.
Dit is niet altijd de tofste situatie, al blijf ik steeds rustig. In deze situaties was ik eerder teleurgesteld en verdrietig dan boos. Al hebben de mensen een zware verstandelijke beperking, gevoelens en empathie heeft iedereen.
Tijdens de zorg stelde deze personen moeilijk hanteerbaar gedrag en ik liet mijn gevoel spreken door sip te kijken. Het was als een klik in het hoofd van de bewoners. Ze hielden op met jammeren en waren niet  meer agressief. Ze keken mij aan en staken hun hand uit. Beiden vroegen een knuffel. Zo zit je daar dan, in de kamer te knuffelen met een bewoner. Beiden onder de indruk van wat zich heeft afgespeeld, maar met een gevoel om U tegen te zeggen.

Die dankbaarheid komt recht uit het hart! Die dankbaarheid geeft je als begeleider het gevoel dat je iets moois doet als (levens)werk!

Hopelijk ervaren jullie deze momenten net als ik die beleef! Het raakt je en je koestert ze!

Nog een fijne week!

Groetjes,
De Welzijnswerker